OVER EDUX
Beter ben je buiten - Bewegend leren
16 juni 2023
Voor de meeste kinderen is het buiten fijner dan binnen. Buiten ervaren ze een gevoel van vrijheid en de buitenlucht zorgt voor vitamine D en alertheid. Neem kinderen dagelijks mee naar buiten, en niet alleen om een kwartier te ‘luchten’. In een serie artikelen nemen adviseurs van Edux je mee in tips om de ontwikkeling van kinderen buiten te stimuleren. Deze keer nemen adviseurs Janita van Dinther en Eloïse van der Laan je mee in het thema ‘wereldburgerschap’.
Buiten ontmoet je de wereld
Kinderen zijn jonge burgers vol nieuwsgierigheid over het leven. Zij leren door te onderzoeken, te ervaren, door mee te doen en invloed te hebben. In onze samenleving groeien veel kinderen op met meerdere talen en culturen. De globalisering maakt van onze kinderen wereldburgers. Al hun ervaringen vormen hen en daarmee de maatschappij. Aan volwassenen de taak om kinderen te begeleiden in hun ontwikkeling zodat zij zich vol zelfvertrouwen kunnen redden in de steeds veranderende maatschappij. Burgerschap gaat over een gevoel van samenhorigheid. Jezelf herkennen in de wereld om je heen en daarin je weg kunnen vinden.
Leer kinderen de wereld kennen, ook buiten het schoolplein. Als professional maak je het verschil in het begeleiden van kinderen en ben je een brug naar de samenleving.
Rijke uitdagende omgeving
Stel je het volgende voor. Je hebt een ruime zandbak tot je beschikking en net daar buiten een pomp? Er liggen ook nog pvc-buizen bij in de buurt. Je denkt bij dit tafereel misschien niet direct aan wereldburgerschap. Maar wat er kan ontstaan is prachtig. Kinderen die elkaar niet kennen bouwen samen een waterbaan zodat het opgepompte water in de zandbak terecht komt. Ze spreken met elkaar af wie welke taak neemt en overleggen met elkaar. Ze rouleren met de taken van pompen, de buizen sturen en het water met het zand bewerken.
En in dit spel zien we diverse burgerschapvaardigheden: Oefenen met samenwerken, ervaren van afhankelijkheid en verantwoordelijkheid nemen, hoe zijn we verbonden, elkaars talenten herkennen, rol in de groep aannemen, gemeenschapszin, zorg dragen voor elkaar verder dan je eigen belang, omgangsvormen en wellicht ook vrienden maken en het oplossen van conflicten.
Buiten leent zich voor deze situatie. De zon in je rug, het gevoel van het zand en water en de bries in je haren. Door de vrijheid van buiten mag het ook rommelig worden. Buiten nodigt hiertoe uit, omdat het niet zo georganiseerd is, het laat kinderen ruimte voor autonomie (meer dan welke binnenruimte dan ook). Kinderen ontmoeten andere onbekende kinderen. En niet onbelangrijk: Volwassenen zijn op afstand aanwezig.
Als professional heb je invloed op de inrichting van de ruimte en materialen die beschikbaar zijn, waarin kinderen elkaar nodig hebben om tot spel te komen. Ook in de buitenruimte. Bedenk een probleem! In dit voorbeeld is dat de pomp die niet dicht genoeg bij de zandbak staat.
rol van de begeleider
Een ander voorbeeld. In de speeltuin van het park naast de school ontmoet een meisje een kind dat een deel van de onderarm mist. Het meisje kijkt ernaar. Als andere kinderen er wat over zeggen komen twee oudere meiden naar de kinderen toe en zeggen met een boze stem dat het niet leuk is om dit kind uit te lachen. Het meisje dat niets zei wordt toch boos aangesproken. Ze schrikt en loopt huilend naar de begeleider toe. Ze ervaart onrecht want zij had niets gezegd. Ook spreekt ze uit dat ze het zielig vindt voor het kind dat moet leven zonder onderarm. In gesprek met de begeleider leert ze onrecht herkennen, opkomen voor zichzelf en oefenen met empathie. De oudere meiden zijn de zussen van het kind dat werd uitgelachen. Het meisje begrijpt wel dat die voor hun broertje willen opkomen omdat het niet leuk is als hij ongelijk wordt behandeld, zij voelen zich voor hem verantwoordelijk. Ook leert ze dat mensen verschillend kunnen zijn en dat dit niet zielig hoeft te zijn. Iedereen heeft iets wat makkelijker of moeilijker gaat, toch zijn we allen goed zoals we zijn.
Wees als professional alert op wat kinderen meemaken, zie wat kinderen ervan kunnen leren. Erken en geef ruimte voor het gevoel dat bij de situatie komt. Luister zonder oordeel, geef het voorbeeld van inlevingsvermogen, en help vertalen naar wereldburgerschap. Zo leert een kind de wereld begrijpen en omgaan met onbekende situaties.
Meer weten?
Wil je meer weten over het inzetten van de buitenomgeving om kinderen met wereldburgerschaps-vaardigheden te laten oefenen? Lees onze artikelen uit deze reeks of neem vrijblijvend contact op met Janita van Dinther en informeer of Edux jou of jouw team kan ondersteunen.
Wil je meer weten over buiten en bewegend leren? Lees hier onze andere artikelen:
