Voor de meeste kinderen is het buiten fijner dan binnen. Buiten ervaren ze een gevoel van vrijheid en de buitenlucht zorgt voor vitamine D en alertheid. Neem kinderen dagelijks mee naar buiten, en niet alleen om een kwartier te ‘luchten’. Adviseur Sabine Louwerens deelt regelmatig haar tips om de ontwikkeling van kinderen buiten te stimuleren. Deze keer ‘executieve vaardigheden’.

Executieve vaardigheden, bijna iedere school heeft de ontwikkeling daarvan in het schoolplan staan. De executieve vaardigheden zijn nodig om te kunnen leren, te werken en samen te leven. Maar waarom is er de laatste jaren zoveel extra aandacht voor? De wereld wordt steeds ingewikkelder. De informatievoorziening stopt nooit en overal is afleiding: je smartphone schreeuwt om aandacht en de Playstation lonkt.

Binnen blijven is in de huidige tijd erg aantrekkelijk, want overal is vermaak en achter het scherm, zijn ook je vrienden. Al heel jong worden kinderen vermaakt met een scherm. Ook gaan kinderen vanaf jonge leeftijd al naar allerlei buitenschoolse activiteiten; de meeste kinderen zitten op twee of meer clubs. Wie kent de situatie niet: Ouders hebben het druk en kinderen worden vaak twee minuten voordat de school begint bij de school afgezet met de auto. Vóór school buiten spelen zit er dus ook al niet meer in.

Wat heeft minder buiten spelen echter te maken met het ontwikkelen van executieve vaardigheden?

Executieve vaardigheden zijn geen vak; je ontwikkelt deze vaardigheden door te oefenen in verschillende situaties, door te doen. Tijdens het (buiten)spelen met andere kinderen zijn er allerlei situaties waarin je deze vaardigheden nodig hebt, bijvoorbeeld:

• Plannen: Hoe maak ik een sterke hut, hoe zijn de teams even sterk, wat moet ik eerst doen?

• Doorzettingsvermogen: Wat doe ik als iets niet lukt (en mijn ouders me niet meteen kunnen helpen)?

• Concentratie: Als ik met mijn gedachten afdwaal, roepen mijn vrienden mij tot de orde.

• Problemen oplossen: Sociale conflicten, maar ook oplossingen bedenken om iets beter te maken.

• Taakinitiatie: Niemand zegt wat ik moet doen, ik moet zelf iets verzinnen en beginnen.

Een goede manier om in een natuurlijke setting deze vaardigheden te ontwikkelen is dus om naar te buiten gaan. Dat werkt voor de transfer veel beter dan alle oefeningen en spelletjes die ontwikkeld zijn voor deze vaardigheden.

Zorg voor het juiste materiaal

Zorg ervoor dat je op het plein veel losse spullen hebt: dekens, touwen, banden, planken, stokken, blokken, enzovoorts. Kinderen kunnen daar hun fantasie in kwijt. Aangezien je kinderen dan ook moet leren hoe ze met de materialen om moeten gaan, ben je al bezig met het aanleren van executieve vaardigheden. Hier is duidelijkheid heel belangrijk, anders kun je elke drie weken weer nieuwe materialen aanschaffen.

Doe veel spelletjes voor, kinderen kennen ze niet meer

Omdat veel kinderen nauwelijks ‘vrij’ buiten spelen worden spelletjes niet meer automatisch overgebracht. Leer kinderen (tijdens de gymles)  een aantal spelletjes die je buiten kunt spelen. Bijvoorbeeld elke twee weken een nieuw spel. Denk hierbij aan: buskruit, 10 tellen in de rimboe, knikkeren, elastieken, touwtje springen, enzovoorts.

Geef kinderen in groepjes een opdracht

“Hier zijn dekens touwen, knijpers en haringen. Maak een hut waarin de hele groep lekker kan zitten, zonder gezien te worden”. Veel kinderen zullen verder blijven spelen, ook als de tent al klaar is.

speel mee en laat los

Soms is het nodig om even zelf het initiatief te nemen. Vooral bij de kinderen die nooit echt spelen is het soms lastig om de materialen van het plein te gaan gebruiken. Zij zien banden en hoepels en hebben nog niet geleerd dat dit ook bedjes, ijsschotsen en treinen kunnen zijn.

Uiteraard zijn er nog veel meer activiteiten die je buiten kunt doen om deze vaardigheden te stimuleren. De mogelijkheden zijn onbeperkt. Als kinderen eenmaal op spel komen, zijn ze creatiever dan alle leerkrachten bij elkaar.

Meer weten? 

Wil je meer weten over het inzetten van de buitenomgeving om kinderen tot leren en ontwikkelen te laten komen? Lees de overige artikelen uit deze reeks of neem contact op met Sabine Louwerens.

DOWNLOAD ARTIKEL ALS PDF