Spel vormt de basis voor de ontwikkeling van het jonge kind. Om kinderen te kunnen laten spelen is een goed ingerichte speelleeromgeving essentieel. Onze adviseurs delen regelmatig hun ervaringen over de speelleeromgevingen. Deze keer is bestuderen we: de bouwhoek.

Het constructiespel van kinderen is fascinerend. Zeker wanneer je deze spelvorm goed gaat herkennen in het vrije spel van kinderen. Voor het constructiespel hebben kinderen een voorkeur voor natuurlijke materialen, zoals hout en stenen. Ook beweegt het spel, zoals haast iedere spelvorm, ook vaak met de seizoenen mee. In de herfst zijn kinderen buiten vaak druk aan het construeren met takken en bladeren, in de winter met sneeuw en in de lente of zomer met zand en/of modder. Ieder kind uit zich in de bouwhoek weer anders met de materialen die beschikbaar zijn. Constructiespel doet een ander beroep op de vaardigheden van kinderen, dan andere spelvormen. Kinderen kunnen je dan ook doen verbazen.

Naast dat het constructiespel de cognitieve ontwikkeling stimuleert, denk aan plannen, organiseren, problemen oplossen en ruimtelijk inzicht, zet het ook bij kinderen de deuren open naar creatief denken en doen. Het constructieve spel kent een grote rijkheid en diversiteit. Iets waar wij als professionals eindeloos uit kunnen putten en aan kunnen bijdragen.

Verkennen van het materiaal

Construeren met materiaal is iets waar ieder kind van nature mee experimenteert maar waarbij de kwaliteit van de experimenten meestal de inbreng van meer ervaren bouwers behoeft. De meeste kinderen weten helemaal niet wat de mogelijkheden van materialen zijn en hoe ze die op verschillende manieren kunnen benutten. Daarom is het een aanrader om constructiekringen te geven waarbij je allerlei technieken en mogelijkheden demonstreert. Bijkomstigheid is dat deze kringen, zeker wanneer de kinderen actief kunnen deelnemen aan de activiteit,  vaak ook erg geliefd zijn en directe opbrengsten genereren. 

Vrij construeren

Kinderen construeren feitelijk met alles wat zij voor handen hebben. Het is aan de professionals om materialen zo te selecteren en te presenteren dat dit kinderen als vanzelf aanzet tot experimenteren en hen uitdaagt tot actief constructiespel. Dit vraagt aandacht en visie bij de inrichting van de speelleeromgeving. Zowel binnen als buiten. Kinderen hebben vaak moeite met het werken uit manden of bakken. Wanneer het materiaal gestructureerd, gesorteerd en eenvoudig te pakken is (bijvoorbeeld uit een kast of van een tafel) zien we dat kinderen veel vlotter van manipuleren met het materiaal overgaan tot doelgericht construeren.

Gericht construeren

Vooraf met een doel aan het werk gaan of gezet worden kan kinderen een enorme impuls geven aan hun spel met constructiemateriaal. Zeker oudere kinderen werken graag voor langere tijd gericht aan een bouwwerk met enige mate van complexiteit. Let er wel op dat bouwplannen ook het hele creatieve denken en handelen kunnen verstoren. Weet dus goed wat je vraagt en aan wie en volg het constructiespel van de kinderen goed. 

Ken de leerlijn

Wanneer je op je groep het constructiespel weer eens onder de aandacht wilt brengen raad ik je aan om eerst eens de ontwikkelingslijn van het constructiespel te bestuderen. Dit helpt je om weer even bewust het constructiespel observeren en de juiste impulsen aan te bieden.  In de meeste methodes of kind volgsystemen valt construeren onder rekenen en kun je de tussendoelen van de constructie ontwikkeling veelal na wat zoekwerk versnipperd in de rekenleerlijn terugvinden. 

Bouwhoek basics

Wil je aan de slag met de bouwhoek in je groep? We delen graag onze favoriete basics:

• Grote blokken, gestructureerd aangeboden
• Planken en kisten
• Lappen stof
• Stukjes tapijt
• Wereldspelmateriaal
• Kosteloos materiaal
• Touwen
• Papieren en potloden
• Losse cijfer-  en letterkaartjes
• Meetlatten en meetlinten
• Grote weegschaal

De montessori rekenstokken en andere rekenmaterialen zijn ook echt een aanrader voor in je bouwhoek. Wissel regelmatig af met materialen of voeg materialen toe wanneer je ziet dat het constructiespel te eenzijdig wordt of stokt.

Tot slot

Op veel kinderdagverblijven zien we vaak vrij eenzijdige aandacht voor constructiespel. Dikwijls zijn er enkel een aantal bakken met Duplo aanwezig of dozen met grote plastic blokken aanwezig, die vaak niet op de meest doelgerichte wijze bewust worden aangeboden. Hetzelfde geldt voor het constructiespel in de midden- en bovenbouw van basisscholen waar we vaak overvolle bakken met Lego aantreffen of materialen die niet geordend zijn. Een mooi aandachtspunt voor de komende tijd?

Meer weten?

Wil je vrijblijvend meer weten over een sterke speel-leeromgeving op jouw kinderdagverblijf of basisschool? Of wil je ondersteuning bij het op orde brengen van de hoeken op jouw groep? Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze adviseurs en informeer of Edux jou of jouw team kan ondersteunen.

DOWNLOAD ARTIKEL ALS PDF