ChatGPT; het is je vast niet ontgaan. Deze slimme chatbot (ontwikkeld door OpenAI) schrijft op basis van kunstmatige intelligentie in een paar tellen geloofwaardige teksten die in veel gevallen bruikbaar zijn voor boekverslagen, essays en andere opdrachten. ChatGPT is echter niet altijd inhoudelijk juist of actueel. Kinderen, jongeren én volwassenen experimenteren volop met deze toegankelijke virtuele assistent. Maar wat betekent dit voor ons onderwijs?

Onze REGIE-uitgangspunten

Vanuit team Digitalig richten we ons op het bewust en kritisch digitaal gedrag van kinderen. Ons doel is dat kinderen zelf regie leren nemen over hun handelen wanneer zij in aanraking komen met internet, (sociale) media en technologie. Leerkrachten kunnen dit stimuleren door toepassing van de onderbouwde REGIE-uitgangspunten. Deze uitgangspunten, die je onderaan in dit artikel vindt, zijn gericht op het pedagogisch en didactisch handelen in de klas.  

Ook nieuwe technologieën,zoals ChatGPT, benaderen wij vanuit deze REGIE-uitgangspunten. Waarbij het belangrijk is om deze nieuwe technologieën te duiden bij leerlingen en vooral het gesprek met hen hierover aan te gaan. Wij vinden het belangrijk dat leerlingen leren ‘mens’ te blijven in de wereld van technologie en bewust en kritisch met deze technologieën experimenteren. 

Tips om ChatGPT bewust en kritisch in te zetten in het onderwijs:

• Gesprekken centraal: Leer leerlingen de juiste vragen te stellen aan de chatbot en ga samen in gesprek over de antwoorden die door ChatGPT gegenereerd worden: "Wat vinden we hiervan? Kunnen we dit antwoord ook ergens anders vinden?" Een neutrale en open houding van de leerkracht zorgt voor de meest waardevolle discussies, waarbij leerlingen de ruimte hebben om hier zelf over te redeneren.
• Evalueren en analyseren: Leg als leerkracht uit wat ChatGPT is en wat de voor- en nadelen kunnen zijn. Je kan er ook voor kiezen om leerlingen te stimuleren om hier zelf over na te denken. Bedenk vervolgens een stelling, zoals: “Door ChatGPT hebben we zoekmachines als Google niet meer nodig”. Laat leerlingen argumenteren waarom ze voor of tegen de stelling zijn.
  

  Op zoek naar inspiratie hoe je dit soort leeractiviteiten kunt organiseren? Vanuit Digitalig hebben we 8 vormen op een rij gezet waarbij kritisch denken wordt gestimuleerd. Ons overzicht kun je aanvragen via digitalig@edux.nl.
  
  

• Rijke context: Gebruik ChatGPT in een sessie 3 bij een Close Reading lessenserie. Laat ChatGPT een tekst schrijven over hetzelfde onderwerp van het boek/de tekst die je behandelt met je groep. Laat leerlingen de door ChatGPT gegenereerde tekst vergelijken met de tekst van de les op overeenkomsten en verschillen. Leerlingen kunnen hierbij een venndiagram maken. Hiermee stimuleer je niet alleen de kritische denkvaardigheden van leerlingen, maar ook het dieper tekstbegrip.

Meer weten?

Wil je uitgebreidere informatie lezen over ChatGPT? Lees dan het artikel op de website van Kennisnet: Is ChatGPT de volgende gamechanger voor het onderwijs? (kennisnet.nl).

Wil je verder onderzoeken hoe taal en digitale geletterdheid elkaar kunnen versterken? Lees dan het artikel uit de Special die wij in november met de redactie van Didactief uitbrachten: Didactief | In 5 stappen een digitalige les voorbereiden (didactiefonline.nl). Lees je de Didactief Special liever op papier? Stuur dan een e-mail naar één van ons.

Download artikel als pdf