OVER EDUX

Nieuws

Startende leerkrachten: spartelen of staan?

3 juni 2025

Na de zomervakantie start weer een lichting kersverse collega’s in het onderwijs. Gefeliciteerd met jullie nieuwe baan! Wat fijn dat jullie ons team komen versterken! Neem wel je zwembandjes mee, want in de praktijk blijkt dat het toch best een beetje spartelen is.

Na (over het algemeen) vier jaar stagelopen, proefdraaien en uiteindelijk zelf een aantal weken de klas draaien zijn deze nieuwe onderwijshelden startbekwaam. Dit houdt in dat zij de basis onder de knie hebben en de competenties bezitten om als beginnend professional aan de slag te gaan. In Nederland ligt de gemiddelde leeftijd van een startend leerkracht rond de 23 jaar. Dat betekent in wezen, dat ze zelf ook nog niet volledig uitgeleerd en gerijpt zijn, want de sociale ontwikkeling loopt door tot 27 jaar.

De onderwijsinspectie heeft in 2023 een rapport opgesteld over de kennis en vaardigheden van beginnende leraren in het funderend onderwijs. Hierin komt naar voren dat op de PABO veel aanbod is op de onderdelen leren en ontwikkelen en het pedagogisch en didactisch handelen. Dat is mooi, want dit geeft een goede stevige basis vanuit een onderbouwd theoretisch kader om het onderwijs goed vorm te geven en te werken aan de relatie met de groep. Waar startende leerkrachten wel tegenaan lopen is een gebrek aan kennis rondom de school in de maatschappij, technologische ontwikkelingen en het gebruik van digitale middelen in de didactiek. Deze drie termen omvatten met elkaar een groot deel van de burgerschapsontwikkeling op school, een van de drie basisvaardigheden waar wij met elkaar in onderwijsland groot op inzetten.

Daarnaast komt er als startbekwaam leerkracht met elk kind ook nog een setje ouders en/of verzorgers mee. Met name op dit onderdeel ondervinden onze spiksplinternieuwe collega’s hobbels in de weg. Er komt veel op hen af op het gebied van klassenmanagement, groepsdynamiek, taakuren en dat ene schoolreisje wat meteen geregeld moet worden. De praktische onderdelen laten zich meestal goed oppakken, leveren snel energie op en geven voldoening. Het opbouwen van een vertrouwensrelatie met ouders en verzorgers, om te komen tot een effectieve communicatie en samenwerking blijkt echter een energielek. Hoe maak ik dat eerste contact? Wanneer bel ik wel, wanneer bel ik niet? Hoe pak ik slechtnieuwsgesprekken aan? Hoe houd ik me staande bij de verbaal sterke ouders? Hoe krijg ik contact met moeilijk bereikbare ouders? Hierbij kunnen zij tools en handvatten gebruiken van ervaren collega’s.

Dus zorg dat onze nieuwe onderwijsaanwinsten bij hun start nog even kunnen staan in het diepe. Wacht niet tot de vragen komen, maar reik ze een zwemband aan, neem ze mee in het schooljaar, in de verwachtingen en bereid ze voor op (pittige) gespreksvoering. Is daar binnen school weinig mankracht voor? Edux is er voor je! Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact met ons op via info@edux.nl

Referenties:
Inspectie van het Onderwijs (2023). Technisch rapport kennis en vaardigheden van beginnende leraren in het funderend onderwijs – De staat van het onderwijs 2023. Utrecht: Inspectie van onderwijs.

Van Essen, I. & Horeweg, A. (2023) In gesprek met ouders – Een positieve relatie tussen school en thuis Lannoo Campus