Vanaf januari 2022 zijn alle gemeenten verplicht om hbo- geschoolde medewerkers in te zetten in de voorschoolse educatie (VE). Dit roept bij locaties vragen op, zoals: ‘We hebben al een pedagogisch beleidsmedewerker, waarom nog een pedagogisch beleidsmedewerker-VE erbij?’ Of ‘Waarom aparte regels voor VE-locaties?’ In dit artikel neemt adviseur Gerrie Compen je mee in de overeenkomsten en verschillen.

Het ondersteuningstraject Voorschoolse Educatie, dat wordt gefinancierd door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW), heeft een handreiking geschreven over de inzet van de pedagogisch beleidsmedewerker binnen VE (Bienemann, 2021). Hierin wordt het hoe en het waarom concreet toegelicht.

een nieuwe functie of toch niet?

De pedagogisch beleidsmedewerker/coach binnen VE is geen nieuwe functie. Veel VE-locaties hadden al voor 2019 een VE-coach of intern begeleider. Vanaf 1 januari 2019 is de inzet van een pedagogisch beleidsmedewerker voor alle locaties verplicht en dus op alle locaties al een feit. Nieuw is, dat het Ministerie van OCW voor VE-locaties heeft besloten dat er meer uren moeten worden ingezet. Ook op een VE-locatie zijn de taken van een pedagogisch beleidsmedewerker/ coach:

1. Ontwikkeling en implementatie van het pedagogisch beleid;
2. Coachen van beroepskrachten.

Hoe ga je als organisatie deze extra uren invullen? Als organisatie mag je dit zelf bepalen. Aangezien de financiering plaatsvindt vanuit het onderwijsachterstandenbudget kan een gemeente wel voorwaarden stellen.  

De Wet IKK stelt aan een VE-locatie extra eisen met betrekking tot kwaliteit, waardoor er voor een beleidsmedewerker VE een vijftal inhoudelijke thema’s zijn die speciale aandacht vragen:

• Werken met een beredeneerd aanbod voor VVE;
• Stimuleren van de ontwikkeling van het kind, op de gebieden taal, rekenen, motoriek en de sociaal-emotionele ontwikkeling;

• Volgen van de ontwikkeling en afstemmen van het aanbod op die ontwikkeling;

• Betrekken van ouders bij het stimuleren van de ontwikkeling van kinderen;

• Vormgeven aan de aansluiting tussen voorschoolse – en vroegschoolse educatie.

Waarom aparte regels voor ve-locaties?

Voor VE-locaties gelden aanvullende regels, zoals het werken met een beredeneerd aanbod. Deze regels gelden dus niet voor álle kinderdagverblijven. Het gevolg hiervan is dat we in Nederland in de kinderopvang met twee maten meten wat betreft kwaliteit. Verschillende gemeenten zien de meerwaarde van VE voor alle kinderen, maar dit betekent wel een extra investering.

De kosten van de verplichte inzet van de pedagogisch beleidsmedewerker/coach VE moet vanaf 2022 door gemeenten worden meegenomen in de subsidie aan VE-aanbieders. De volgende verplichtingen gelden:

Doel besluit: Verhogen van de kwaliteit van het aanbod van VE.

Norm: Inzet extra uren van een pedagogisch beleidsmedewerker en/of coach op iedere VE-locatie. Als rekennorm wordt 10 uur per doelgroeppeuter (peildatum 1 januari) per jaar gehanteerd.

Functieprofiel: Gelijk aan de eisen zoals gesteld in de Wet IKK en de uitwerking in functies, functieniveaus, kwalificatie-eisen en waardeing in de CAO.

Inzet extra uren pedagogisch beleidsmedewerker

Het betreft dus extra uren bovenop de inzet die de wet IKK eist. Hoe ga je deze uren inzetten? Er zijn verschillende opties:

1. De uren VE worden ingezet voor extra coaching op het gebied van VE (de pedagogisch coach krijgt extra uren of uren worden extern ingekocht);
2. De extra uren worden ingezet voor beleidsontwikkeling op het gebied van VE. Bijvoorbeeld gesprekken met gemeente, scholen, of bijscholing pedagogisch medewerkers (pedagogisch beleidsmedewerker en/of coach krijgen hiervoor extra uren of uren worden extern ingekocht);

3. De uren worden gebruikt om meewerkend te coachen. De pedagogisch beleidsmedewerker/ coach werkt mee op de groep (extra uren voor HBO-er op de groep).

De uren mogen dus worden ingezet voor individuele coaching gesprekken maar ook voor ondersteuning bij het uitwerken van thema’s, updaten van het pedagogisch beleidsplan of het beheer van het kindvolgsysteem. Een wettelijk eis is wel dat iedere pedagogisch medewerker jaarlijks een vorm van coaching krijgt.

In het pedagogisch beleidsplan beschrijf je hoe de extra uren bijdragen aan kwaliteitsverhoging en hoe je de ‘IKK-uren’ en ‘VE’-uren verdeelt. Als je ervoor kiest om de taken te verdelen over verschillende personen is het belangrijk dat deze taalverdeling goed is geregeld en vastgelegd.

Als het waarom en hoe duidelijk is, begint de daadwerkelijk uitvoering in de praktijk. Hoe ga je nu als pedagogisch beleidsmedewerker/coach aan de slag? Voor het boek Samenspel (Compen & Essing, 2021) zijn mijn collega Willeke Essing en ik hierover in gesprek gegaan met pedagogisch coaches. Dit leverde mooie praktijkvoorbeelden op. Sommige locaties kiezen voor een coach die meewerkt op de groep; andere voor een splitsing van functies. De juiste keuze is afhankelijk van de grootte van je organisatie en hetgeen je wilt bereiken.

Samenspel

Gemeenten bepalen samen met de VE-uitvoerders hoe de uiteindelijke invulling van de functie van beleidsmedewerker VE eruit gaat zien en of hiervoor aanvullende kwaliteitseisen worden gesteld. We hopen dat bij de invulling rekening wordt gehouden met de verschillen tussen organisaties en dat organisaties de ruimte krijgt voor een invulling die bij hen past, zodat pedagogisch medewerkers ook daadwerkelijke de ondersteuning krijgen waar ze behoeften aan hebben.

Meer weten? 

Wil je meer weten over VVE of de invulling van de functie van pedagogisch beleidsmedewerker? Neem contact op met adviseur Gerrie Compen. Het boek Samenspel is binnenkort te verkrijgen bij Edux.

literatuurlijst

Bienemann C. (2021). Werken aan kwaliteit in de Voorschoolse Educatie. Brancheorganisaties SWN, BMK en BK in opdracht van Oberon.
Compen G., & W. Essing (2021). Samenspel. Edux.
Van der Heyden K., & P. Muller (2020). Slim meerwaarde creëren. Management Kinderopvang

DOWNLOAD ARTIKEL ALS PDF