Vanaf september 2022 is Kindbegrip hét systeem voor het volgen en stimuleren van het sociaal-emotioneel leren van leerlingen binnen ParnasSys. De komst van Kindbegrip betekent dat men eind schooljaar 2022-2023 afscheid neemt van Zien! binnen ParnasSys. Kindbegrip maakt dat sociaal-emotioneel leren efficiënter en effectiever wordt.

uitdaging

Een leerling die zich prettig en veilig voelt presteert beter. In de praktijk blijkt een planmatige aanpak van sociaal-emotionele ontwikkeling in de klas een grote uitdaging. Er zijn veel hulpmiddelen, trainingen en signaleringslijsten. Hoe zet je die je efficiënt in? Kindbegrip wil het signaleren en stimuleren van sociaal-emotionele ontwikkeling zo efficiënt mogelijk maken. Het vernieuwde Kindbegrip (opvolger van ZIEN!) is een systeem voor sociaal-emotionele ontwikkeling dat overzichtelijk is, de werkdruk verlaagt en gebaseerd is op een bewezen wetenschappelijke theorie.

sel-theorie

Kindbegrip is gebaseerd op de Amerikaanse Social and Emotional Learning-theorie. Deze theorie stelt dat ontwikkeling van sociaal-emotionele vaardigheden vraagt om het stimuleren van vijf fundamentele levensvaardigheden / competenties. Deze competenties geven een compleet beeld van hoe een kind omgaat met zichzelf en zijn omgeving.

• Twee emotionele competenties: zelfbewustzijn en zelfmanagement, waarbij het gaat om inzicht in eigen gevoelens en het reguleren daarvan.
• Twee sociale competenties: sociaal bewustzijn en relaties, die gaan over inlevingsvermogen en hoe een kind zich verhoudt tot anderen.
•   Één morele competentie: keuzes maken, die een beeld schetst over verantwoordelijkheidsgevoel en besef van ‘goed en kwaad’.

kindbegrip

Kindbegrip helpt gedrag te duiden aan de hand van deze vijf competenties. Dat begint met het afnemen van gecertificeerde signaleringslijsten voor leerkrachten en leerlingen. Hierin beantwoord je welk gedrag je signaleert bij de leerling. De leerling beantwoordt vragen over het eigen gevoel en gedrag.

Hieruit volgt een globale score van de vijf competenties. Zo ontstaat een neutraal beeld van de groep, met hier en daar een indicatie die meer onderzoek vraagt.

Vervolgens kan je die indicaties, bijvoorbeeld een lage score in zelfmanagement, verder analyseren. Hoe interpreteer je de score? Klopt het dat een leerling vaak boos is? In welke situaties is dat dan? Moet er gehandeld worden? En moet dat nu of kan dat later? Kies je voor handelen, dan zet je laagdrempelig een handelingsplan op met behulp van verschillende geboden handelingssuggesties. Denk bijvoorbeeld aan bespreken hoe je problemen oplost, het aanleren van emotiewoorden, oefenen met reguleren of herkennen van stress in het lichaam. Een aantal maanden later kun je opnieuw de signaleringslijst doorlopen om resultaten te meten.

leerkracht aan het stuur

Het nieuwe systeem maakt signaleren en analyseren van gedrag en het plannen van handelen eenvoudiger. Zonder overbodige opties die de administratieve druk alleen maar verder opvoeren. De leerkracht heeft de regie in sociaal-emotioneel leren. De leerkracht kan dagelijks het verschil maken door de leerling zelf te helpen. Zie je geen reden voor handelen? Dan doe je niets. Zie je wel reden tot zorg? Dan helpt Kindbegrip je dit verder onderzoeken. Hierdoor besteed je jouw kennis, schaarse tijd en aandacht alleen aan de leerlingen die de hulp nodig hebben én zie je snel of je werk ook effect heeft.
Bovendien creëer je tegelijkertijd inzicht in het welzijn en de veiligheidsbeleving van leerlingen. Hierdoor is Kindbegrip ook zeer geschikt voor de monitoring van Sociale Veiligheid volgens de Wet Veiligheid op School.

Wat mag je van kindbegrip verwachten?

Kindbegrip geeft je regie, inzicht en overzicht in het sociaal emotioneel leren van de leerlingen in je groep. Het is een intuïtief en gebruiksvriendelijk systeem. Door de gestructureerde aanpak verlies je geen leerlingen uit het oog. Je bepaalt eenvoudig welke leerlingen extra hulp kunnen gebruiken en hoe jij ze dit gaat bieden. Omvat een planmatig proces van signaleren, analyseren en handelen.
Met Kindbegrip houd je grip op de sociale, emotionele en morele ontwikkeling van jouw leerlingen. Kindbegrip omvat gecertificeerde signaleringslijsten voor leerkrachten. Met Kindbegrip voldoe je aan zorgplicht sociale veiligheid.

• Signaleren: met gecertificeerde vragenlijsten beantwoord je voor elke leerling vijf stellingen over sociaal, emotionele en morele competenties.
• Analyseren: aan de hand van het groepsoverzicht bepaal je snel en eenvoudig voor welke leerling jij aanvullende gegevens gaat verzamelen en voor welke leerling dit niet nodig is.
• Handelen: de handelingssuggesties geven je een steuntje in de rug om efficiënt en effectief een handelingsplan op te stellen voor de leerlingen die dat echt nodig hebben. Stimuleren van de vijf competenties.

starttraining

Graag laten we je ervaren hoe waardevol het is om meer te weten over de achtergronden van Sociaal Emotioneel Leren (SEL). In de Starttraining Kindbegrip inspireren we je om je leerlingen nog beter te leren kennen, zodat je je onderwijs en begeleiding goed kunt afstemmen op hun behoeften. Je ontdekt hoe je hierbij Kindbegrip optimaal kunt benutten.

Doelen

1. De achtergronden van de SEL-competenties kennen.
2. Weten hoe je SEL-competenties kunt ontwikkelen (basis).
3. Vragenlijsten kunnen (laten) invullen en resultaten opvragen.
4. Weten hoe je vanuit de resultaten kunt vertalen en analyseren.
5. Voor één of enkele leerlingen een plan kunnen maken op basis van de handelingssuggesties in Kindbegrip.

expertscholing

Speciaal voor intern begeleiders en gedragsspecialisten bieden we de expertscholing Kindbegrip aan. Tijdens deze twee dagen bouwen we aan kennis, versterken we vaardigheden en maken we een implementatieplan op maat! Je leert meer over de achtergronden van Kindbegrip, het bevorderen van het sociaal-emotioneel leren van leerlingen en hoe je leerkrachten kunt coachen ter bevordering van hun sensitiviteit en responsiviteit.

De doelen zijn erop gericht dat je fase 3 realiseert met je school: Jullie laten Kindbegrip voor je werken. Door de mogelijkheden goed te benutten, versterk je de kwaliteit van je onderwijs. Je werkt planmatig en doelgericht aan brede vorming van leerlingen, zowel preventief als curatief. Alle collega’s zijn ambassadeur van sociaal-emotioneel leren binnen de school.

Eventueel aanvullend op de expertscholing kunnen coachgesprekken met leerkrachten gehouden worden onder leiding van de intern begeleider en een onderwijsadviseur. Daarmee maken we een dubbelslag: de leerkracht én de intern begeleider worden gecoacht! Het kan waardevol zijn om de expertscholing te combineren met een startscholing en/of implementatieconsult.

Meer weten? 

Wil je vrijblijvend meer weten over Kindbegrip of wil je ondersteuning bij het werken met Kindbegrip? Neem dan contact op adviseur Anne Cáceres-Das en informeer of Edux jou of jouw team kan ondersteunen.

DOWNLOAD ARTIKEL ALS PDF