‘Van experimenteren kun je leren’, ‘Fouten maken mag’, of ‘Probeer het maar gewoon’. Allemaal kreten die we pedagogisch professionals vaak horen zeggen tegen de kinderen in hun groep (en gelukkig maar!). Want door fouten maken, goede feedback en reflectie op het eigen handelen leren kinderen ontzettend veel. En dat is nou net waar de professionals zelf misschien nog wat van kunnen leren. Want te vaak zie ik vastgeroeste gewoontes op groepen, waarvan geen enkele medewerker meer precies weet waarom dat ook al weer zo was afgesproken (‘zo doen we het al jaren’). Zonde! Want van experimenteren kun je leren.. Ook als pedagogisch professional!

De inspiratie om de ‘experimenteer-modus’ van de pedagogisch professional aan te wakkeren kwam opzetten na een bezoek aan een aantal locaties van kinderopvangorganisatie Korein (onderdeel van Wij zijn JONG). Ik zag daar bevlogen professionals aan het werk die op de groep werkten met ‘experimenten’; uitprobeersels om de werkwijze op de groep beter, efficiënter en/of prettiger te laten verlopen. Experimenteren zit in ‘kleine dingen’ als het smeren van de boterham door de kinderen zelf of het drinken uit een glas in plaats van een plastic beker.

Experimenteren in vier stappen:

• Doel: Je bepaalt vooraf wat het doel van het experiment is. Bijvoorbeeld het drinkmoment verloopt rustiger, kinderen zijn zelfstandiger, er wordt meer gedronken, enzovoorts.
• Voorbereiding: Houd er rekening mee dat de drinkmomenten wat langer zullen duren en dat er meer gepoetst moet worden. Ook kondig je het experiment duidelijk aan: bij de deur hangt bijvoorbeeld een bordje met ‘experiment van deze periode: wij drinken uit een glazen beker’. Bepaal samen hoe lang je het experiment wilt laten duren. Bedenk hierbij dat het wel even duurt voordat de kinderen en jij gewend zijn aan een nieuwe werkwijze. Geef het experiment daarom een paar weken de tijd.
• Experimenteer!
• Evaluatie: Na afloop van de experimenteerperiode evalueer je samen met je collega’s hoe het experiment is verlopen. Wordt het experiment onderdeel van de dagelijkse werkwijze, gaan we terug naar de ‘oude’ werkwijze of proberen we weer iets anders?

Er zijn tal van momenten op de groep waarmee je zou kunnen experimenteren. Denk bijvoorbeeld eens aan het aanpassen van de plasronde of het fruitmoment (nemen beiden veel tijd in beslag en kinderen moeten vaak lang wachten). Ook is het de moeite waard om de activiteiten in de kleine en de grote groep eens onder de loep te nemen. Je kunt met een klein groepje kinderen aan de slag terwijl jouw collega de andere kinderen bezig houdt, maar misschien werkt het wel veel beter om vijf minuten met drie kinderen binnen een boekje te lezen, terwijl de rest alvast gaat buitenspelen.Het mooie van dit soort experimenten is dat je als pedagogisch medewerker kritisch gaat kijken naar het reilen en zeilen op de groep. Waarom doen we de dingen zoals we ze doen? En passen die wel bij onze visie? Het maakt dat je als team scherp bent op wat jullie visie op kinderopvang is en of de dagelijkse gang van zaken daar op aansluit.Dit vraagt niet alleen iets van de medewerker, maar ook van de leidinggevende. Die zorgt ervoor dat er geëxperimenteerd mág worden en laat het toe als het even wat minder soepel loopt tijdens een experiment (veiligheid van de kinderen mag uiteraard nooit in het gedrang komen). De leidinggevende geeft feedback en helpt de pedagogisch medewerkers om te reflecteren op het uitgevoerde experiment.

Dus… ik daag jou als pedagogisch medewerker uit om te gaan experimenteren; om met elkaar te gaan uitproberen en samen te leren!

Meer weten? 

Heb je vragen rondom onderwerpen in de kinderopvang of hoe je bepaalde momenten kunt aanpassen? Neem dan vrijblijvend contact op met onze adviseurs jonge kind en informeer of Edux jou of jouw team kan ondersteunen. 

Download artikel als PDF